Van alle tijdsperiodes is de oudheid de enige met een variabele begindatum per regio, volk of cultuur. Het punt dat de overgang van prehistorie naar oudheid markeert is namelijk het punt waarop mensen tot een schrift kwamen. Dat gebeurde overal ter wereld op andere momenten, soms zaten er zelfs millennia tussen. 

De in Mesopotamië levende Sumeriërs waren rond 3300 v. Chr. echter de eersten die de overgang maakten. Daarmee markeert dit jaartal het begin van de oudheid als menselijke ontwikkelingsfase, al was het maar op één plek. De oudheid wordt doorgaans opgedeeld in twee periodes:

• De vroege oudheid van 3300 tot ongeveer 800 v. Chr.. Deze draait om een keur aan oude beschavingen, o.a. in Mesopotamië, Egypte, China, de Indusvallei, Afrika en Midden- en Zuid-Amerika.
• De klassieke oudheid van ongeveer 800 v. Chr. tot 500 na Chr.. Dit betreft de Europese oudheid die wordt aangevoerd door volkeren aan de Middellandse Zee. Eerst de Minoïsche beschaving op Kreta en de zeevarende Feniciërs, later de Griekse en Romeinse Rijken. In Noord-Europa komen daar nog weer later de Keltische en Germaanse volken bij.

Soms wordt ook wel gesproken van de late oudheid. Daarmee wordt dan de overgangsfase tussen de oudheid en middeleeuwen bedoeld, die ongeveer tussen 300 en 600 na Chr. ligt. Dit is de periode waarin de opsplitsing plaatsvindt tussen het West-Romeinse Rijk en het Oost-Romeinse of Byzantijnse Rijk en het Christendom vorm kreeg. 

Officieel komt de oudheid tot een eind bij de val van het West-Romeinse Rijk in 476 na Chr..

Bij de tien tijdvakken voor het onderwijs kent de oudheid maar een tijdvak:

• Tijd van Grieken en Romeinen, 3000 v. Chr. tot 500 n. Chr.. Zoals de naam doet vermoeden komt de vroege oudheid hierin nauwelijks tot niet aan bod.